Występowanie zgorzeli zęba jest niestety stanem bardzo poważnym. Ząb zgorzelinowy może być efektem zaniedbanej próchnicy. Gdy pojawiają się charakterystyczne objawy koniecznie trzeba zgłosić się po pomoc do stomatologa. Leczenie zgorzeli zęba zależy od stopnia zaawansowania choroby, a zlekceważenie jej może wywołać bardzo groźne komplikacje dla całego organizmu.
Jak wygląda zgorzel zęba?
Zgorzel zęba, to potoczne określenie martwicy miazgi, która z kolei rozwija się wskutek zaawansowanej i nieleczonej próchnicy. Ubytek tkanek jest wówczas na tyle głęboki, że widoczna staje się szarobura masa. Szkliwo zęba zaatakowanego zgorzelą także zmienia swoją barwę. Ząb zgorzelinowy staje się ciemniejszy od innych, brązowawy lub szarawy. Na zdjęciu rentgenowskim zgorzel zęba widoczna jest jako rozległe przejaśnienie w miejscu zajętej zmianami martwiczymi miazgi.
Zgorzel zęba – przyczyny
Główną przyczyną zgorzeli zęba jest nieodpowiednia higiena jamy ustnej, prowadząca do rozwoju próchnicy. Z kolei nieleczona, zaniedbana próchnica powoduje stan zapalny miazgi, gdyż wnika w głąb szkliwa i zębiny. Dlatego, w ramach profilaktyki, tak ważne jest staranne szczotkowanie zębów, minimum dwa razy dziennie, nitkowanie, korzystanie ze specjalnych płynów do płukania ust oraz przestrzeganie zaleceń odnośnie higieny języka. Sprzyjająca powstawaniu próchnicy jest nieodpowiednia dieta, z dużą ilością węglowodanów (przyspieszają one procesy próchnicotwórcze). Bakterie przedostające się do komory zęba, atakują miazgę i powodują jej martwicę, której efektem może być właśnie zgorzel zęba. Czynnikiem ryzyka zgorzeli zębów jest też uporczywe unikanie gabinetu stomatologicznego i zwlekanie z wizytą u dentysty do momentu, gdy już nie można wytrzymać z bólu. Dlatego też tak ważne są regularne przeglądy stomatologiczne.
Zgorzel zęba – objawy
Zgorzel zęba jest to stan, w którym dochodzi do procesów gnilnych w miazdze zęba. Przyczyniają się do tego bakterie beztlenowe. Pod ich wpływem dochodzi do powolnego obumarcia miazgi i wytworzenia z zawartych w niej białek niebezpiecznych związków – ptomainy, amoniaku czy siarkowodoru. Są one odpowiedzialne za postępowanie procesów martwiczo-gnilnych miazgi.
Ząb zgorzelinowy prędzej czy później zaczyna boleć, przy czym ból ten ma charakter pulsujący, narastający i występuje samoistnie. Spowodowane jest to nagromadzonymi produktami rozpadu gnilnego, które nie mogą znaleźć ujścia. Ból samoistny zębów z bardzo rozległymi ubytkami jest mniejszy, gdyż powstające podczas gnicia gazy (amoniak, siarkowodór) mogą się wydostawać. Ból może doskwierać przy jedzeniu ciepłych, słodkich, czy też zimnych pokarmów bądź napojów, a także podczas samego nagryzania. Szkliwo zęba staje się nadwrażliwe, np. na opukiwanie. Charakterystyczny dla zgorzeli zęba jest również wyjątkowo nieprzyjemny, gnilny zapach z ust. Mogą też wystąpić objawy ogólne, jak złe samopoczucie czy podwyższona temperatura ciała.
Zgorzel zęba może być całkowita (gdy obejmuje wszystkie kanały i pełną komorę), bądź częściowa (jeśli dotyczy np. tylko jednego kanału).
Jak usunąć zgorzel zęba?
Jeśli już dochodzi do powstania zgorzeli zęba, która daje charakterystyczne objawy, na pewno nie pomogą środki przeciwbólowe kupione bez recepty w aptece. Trzeba jak najszybciej zgłosić się po pomoc do gabinetu stomatologicznego. W pierwszej kolejności dentysta wykonuje rtg zęba (niezbędne dla oceny stanu zniszczenia), a następnie oczyszcza go i usuwa gnijące tkanki. Często na początku zakłada wkładkę dezynfekującą, którą pacjent trzyma przez kilka dni. W zależności od przypadku, lekarz może podjąć próbę leczenia kanałowego (endodontycznego). W przypadku bardzo zaawansowanych zmian, gdy nie ma szans na wyleczenie, konieczne może okazać się usunięcie zęba. Niekiedy leczenie polega na resekcji wierzchołka korzenia (zabieg polegający na odcięciu wierzchołka korzenia zęba i jednoczesnym oczyszczeniu kości z wszelkich zmian), radisekcji (usunięciu części korzenia w zębach wielokanałowych) lub hemisekcji (czyli usunięciu części korzenia z fragmentem korony). Kolejnym etapem leczenia jest odbudowa zęba. Po leczeniu kanałowym stosowane jest wypełnienie lub korona. W pozostałych przypadkach konieczne bywa uzupełnienie kości i odbudowa. W razie usunięcia zęba w grę wchodzi także zastosowanie implantu, mostu protetycznego bądź korony. Leczenie zgorzeli zęba jest na pewno długotrwałe, wieloetapowe, wymaga nie tylko czasu, ale i cierpliwości. Nierzadko w trakcie leczenia (przeważnie w początkowym etapie) niezbędne okazuje się zastosowanie antybiotyku.
Nieleczona zgorzel zęba może dawać niebezpieczne powikłania, w postaci m.in. zapalenia okostnej, ropnia, zniszczenia kości przy korzeniach zęba. Jest też poważnym zagrożeniem dla całego organizmu, gdyż przedostające się do krwioobiegu bakterie atakują narządy wewnętrzne, w tym serce, nerki, mogą nawet wywołać sepsę.